“GEÇMİŞİN PIRILTILI ANLARINA” FARKLI BİR BAKIŞ AÇISI
Kişisel geçmiş, müşterilerinizin istedikleri geleceği oluştururken çok değerli bir kaynak olabilir.
Koçluk, “müşterilerinizi bir gelecek oluşturmak konusunda” desteklemektir. Her ne kadar psikoterapi gibi müşterinin geçmişine odaklanmasa da, müşterinin kişisel geçmişi, kim olduklarının bir parçasıdır ve “kim olmak” istediklerini de etkiler.
Bugün bizim bireysel olarak “kim “olduğumuz, geçmişte yaşadığımız bütün deneyimlerin sonucudur. Elbette ki bazı geçmiş tecrübelerimiz acı verici ve hatta trajik olabilir. Bazıları da keyif verici olabilir. Geçmiş tecrübelerimizin niteliği ne olursa olsun hepsi hafızamızda yer alır. Bazı davranış bilimciler, beş (ya da daha fazla) algımızdan gönderilen her türlü bilgi mesajının hafızamızda bir yere kaydedildiğini söyler. Hissettiğimiz, düşündüğümüz, öğrendiğimiz, okuduğumuz… her şey bilinçli ve bilinç dışı zihnimizde yer alır.
Bilinçli ve bilinç dışı kaydolmuş hatıralarımız bugün kim olduğumuzu ve nasıl davrandığımızı etkiler. Hatıralar, psikolojik yaralar gibidir. Bazı hatıralar, o hatırayla ilgili deneyimi ilk yaşadığımız günkü gibidir. Bazı “yaralar” mükemmel bir şekilde iyileşir ve kaybolur. Bazı hatıralarımız; ilk deneyimin yoğunluğu, bizim algısal yeteneklerimiz ve alışkanlıklarımız veya ilk deneyimden sonra oluşan yeni bir deneyim sonucu değişime uğrar. Bazı “yaralar” iz bırakacak şekilde iyileşir ve kişinin hayatı boyunca görünür kalır. Yaralarımızı ne şekilde iyileştirmiş (ya da iyileştirememiş) olursak olalım, bizim eşsiz kişisel geçmişimizin parçası olan anılarımız, şu anki durumumuzu ve gerçekliğimizi nasıl deneyimlediğimizi etkilemeye devam eder.
Bilinçli olarak geleceğimizi oluştururken, hangi hatıralarımızı saklayacağımıza veya unutacağımıza dair seçici ve ayırt edici olabiliriz. İstediğimiz ve hayal ettiğimiz yönde bir geleceğin oluşumunda, eski hatıralarımızı kullanmayı veya yeni deneyimlerimizden yararlanmayı seçebiliriz.
Şimdiye ve geleceğe yönelik isteklerimiz için yararlı değilse, “geçmiş hatıraların bir kurbanı” olmak zorunda değiliz.
Özgün Koçlar her zaman müşterilerini “şimdi” ve “gelecek” alanına odaklı tutar. Eğer “geçmişi” hatırlamak, kişinin şu andaki gerçekliğini veya gelecek resmini ve hayallerini gerçekleştirmesini destekliyorsa; koç, kişinin geçmişteki olumlu hatıralarından yararlanmasını sağlayacak güçlü sorular sorabilir. Ancak müşterinin geçmiş deneyimleri şu andaki gerçekliğini yaşamasını veya istek duyduğu geleceği tasarlamasını engelliyorsa, o zaman koç, müşteriyi engel koyan geçmiş deneyimlerinin etrafından dolaşıp, engelin arkasındaki seçenekleri, olasılıkları görmesi konusunda destekleyebilir veya kişi hatıralarını nasıl tanımlayabileceği ve değiştirebileceği konusunda NLP danışmanlığı alabilir.
İnsanlar, mevcut durumlarındaki sıkışıklıklarından kurtulmak, hayatlarına istedikleri, hayali kurdukları hedefler doğrultusunda yön vermek için koçluk hizmeti alırlar. Geçmişi iyileştirmek adına müşterinin geçmişine odaklanmak terapi modelidir, özgün koçluk için geçerli değildir. Koç, hayali kurulan geleceğe ulaşmak için sahip oldukları ve ihtiyaç duydukları yetenek, beceri ve yetkinliklerini tanımlamak adına müşterinin olumlu geçmiş hatıralarından faydalanması konusunda destek sağlar. Aynı zamanda kişilerin “tesadüf eseri” bir işte çalışmaları ya da kariyere sahip olmalarındansa, kendi istedikleri, karar verdikleri bir yaşam tarzına sahip olmalarını da destekler.
Güçlü ve etkin insanlar hem geçmişlerinin, hem de geçmişlerinin şimdiki hayatlarını nasıl etkilediğinin farkındadırlar. Kim olduklarını, nereden geldiklerini, onları neyin harekete geçirdiğini ve şu andaki seçim, düşünce ve davranışlarına hangi değer ve prensiplerin rehber olduğunu bilirler. Kendi hayatlarını ve geleceklerini şekillendirirken geçmişlerini bir “rehber” olarak alırlar ve şu anki gerçeklikleri ile öngördükleri geleceklerini üstüne inşa ettikleri bir “ana temel” olarak kullanırlar.
KENDİNİZE VE MÜŞTERİLERİNİZE SORABİLECEĞİNİZ KOÇLUK SORULARI
- Çocukluğunuzda öğrendiğiniz hangi becerilerinizi günlük yaşamınızda halen kullanıyorsunuz?
- Çocukluğunuzda edindiğiniz hangi alışkanlıklarınız artık sizi desteklemiyor? Bunları nelerle değiştirmek istersiniz?
- Çocukluğunuzda öğrendiğiniz hangi yeteneklerinizi bütün yaşamınız boyunca kullanmaya devam etmek istersiniz?
- Tasarladığınız geleceği yaratmak adına hangi yeteneklere ihtiyacınız var?
- Hafızanızın hangi görüntülerinde değişiklik yapmak ya da silmek istersiniz?
- Hangi hatıralarınızı canlı tutmak istersiniz. Canlı tutmak ve güçlendirmek adına neler yapabilirsiniz?
- Hangi hatırlarınız geleceğinizi zenginleştirir ve destekler?
———————————————————————————————————————————————————————–
KAYNAK : CHOICE “The Magazine of Professional Coaching” Dergisi / Mart 2010 Sayısı
ORJİNAL İSİM : “Embracing The Past”
YAZAN : Patrick Williams, EdD, MCC
ÇEVİREN : Pelin ADALI – Denge Merkezi İstanbul Eğitim Koordinatörü – Profesyonel Erickson Koçu
